Wielu przedsiębiorców wychodzi z założenia, że rejestracja ich oznaczenia zapewnia mu wystarczająca ochronę. Uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy skutkuje nie tylko udzieleniem prawa wyłącznego właścicielowi znaku, ale rodzi również pewne obowiązki, o czym przedsiębiorcy często nie pamiętają lub nie wiedzą. Do tych obowiązków należą: używanie znaku towarowego oraz monitorowanie rejestrów znaków towarowych pod kątem ewentualnych nowych i kolidujących zgłoszeń.

Obowiązek monitoringu krajowego znaku towarowego (zarejestrowanego w Urzędzie Patentowym RP – UPRP) wynika z  jednej z większych i donioślejszych nowelizacji ustawy Prawo własności przemysłowej („PrWłPrzem”), która miała miejsce w 2016 r. Od tej daty to na właścicielu krajowego znaku towarowego ciąży obowiązek przeciwstawiania się nowym zgłoszeniom, które w jego ocenie są podobne lub identyczne do jego zarejestrowanego znaku (wcześniejszego znaku towarowego) i zagrażają jego interesom. Przed wspomnianą zmianą przepisów to UPRP z urzędu badał czy w rejestrze znajdują się wcześniejsze kolidujące znaki towarowe, które mogły stanowić podstawę dla odmowy rejestracji nowego znaku. Właściciel znaku, co do zasady, nie musiał zatem się obawiać, iż zostaną zarejestrowane znaki, które będą kolidowały z jego zarejestrowanym znakiem. Po noweli ustawy PrWłPrzem właściciele znaków muszą aktywnie i systematycznie obserwować (monitorować) rejestry znaków towarowych, aby zapobiec rejestracjom znaków podobnych lub identycznych.

Natomiast w odniesieniu do unijnych znaków towarowych (zarejestrowanych w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej - EUIPO) obowiązek monitoringu tych znaków zawsze spoczywał na ich właścicielu.

Właściciel znaku wcześniejszego, a więc zgłoszonego wcześniej niż oznaczenie kolidujące, chcąc zapobiec rejestracji późniejszego znaku identycznego lub podobnego, musi złożyć w UPRP lub EUIPO tzw. sprzeciw. Sprzeciw musi zostać wniesiony do właściwego urzędu na piśmie, w terminie 3 miesięcy od daty ogłoszenia o zgłoszeniu kwestionowanego znaku towarowego.

Dlatego też konieczny jest systematyczny i efektywny system monitoringu pozwalający na to, aby właściciel znaku mógł w porę złożyć sprzeciw w danym urzędzie.  

Jeżeli właściciel znaku nie zdąży złożyć sprzeciwu, ma jeszcze możliwość złożenia wniosku o unieważnienie w okresie 5 lat od daty rejestracji znaku późniejszego. Ta procedura jest jednak bardziej skomplikowana i co do zasady dłuższa i droższa, ponieważ przykładowo przed UPRP dla rozstrzygnięcia tych spraw są prowadzone rozprawy przed Kolegium ds. Spornych, co naturalnie przedłuża to postępowanie. Sprawy o unieważnienie znaku towarowego potrafią trwać po kilka lat. Natomiast w postępowaniu sprzeciwowym występuje jedynie wymiana pism i trwa ono zazwyczaj między 10 a 18 miesięcy.

MONITORING

Monitoring polega na regularnym sprawdzaniu rejestrów znaków pod kątem nowych zgłoszeń znaków podobnych. Monitoring może być prowadzony przez samego właściciela znaku lub przez kancelarię prawną, która świadczy takie usługi. Nie ulega wątpliwości, że samodzielne sprawdzanie rejestrów znaków towarowych jest uciążliwe oraz czasochłonne. Ponadto wymaga pewnej wiedzy z zakresu prawa znaków towarowych, gdyż ocena kolizji oznaczeń nie należy do najprostszych.

Kancelarie prawne świadczące usługi monitoringu posługują się specjalnymi programami, które na bieżąco śledzą nowe zgłoszenia znaków towarowych zarówno w Polsce jak i Europie, a nawet na całym świecie. Programy te generują raporty, które wskazują nowo zgłoszone znaki stanowiące potencjalną kolizję z wcześniejszymi znakami towarowymi. Na podstawie tych raportów właściciel znaku, często z pomocą prawnika, dokonuje oceny czy nowo zgłoszony znak zagraża jego interesom i czy jest konieczność podjęcia dalszych kroków prawnych aby zapobiec rejestracji takiego znaku towarowego (złożenie sprzeciwu) lub aby unieważnić już zarejestrowany znak.

Monitoring znaków jest zatem ważnym aspektem dbania o ochronę znaków towarowych. Bez aktywnego działania właściciela znaku i braku monitoringu, przyzwolenie na rejestrację podobnych lub identycznych znaków towarowych skutkuje naruszeniem podstawowej funkcji znaku towarowego tj. zdolności odróżniania towarów pod tym znakiem jednego przedsiębiorcy od towarów innych przedsiębiorców. Jeżeli w rejestrze, jak i w obrocie, istnieje wiele znaków towarowych podobnych, czy nawet identycznych, to tracą one siłę przyciągania odbiorców do jednego i tego samego źródła. Ponadto monitoring znaku umożliwia często „wyłapanie” oznaczeń, których konkurencja zaczyna używać lub ma w niedługim czasie zamiar używać na rynku. Daje to zatem również właścicielowi znaku możliwość szybkiego zapobieżenia naruszania jego praw ochronnych.

Zapraszamy do lektury kolejnego artykułu na naszym blogu dot. używania znaków towarowych - drugiego ważnego obowiązku spoczywającego na właścicielach znaków towarowych.